Chinh phục IELTS Speaking: Bí quyết từ giáo viên 8.5 IELTS

IELTS Speaking luôn là phần thi khiến nhiều thí sinh e ngại bởi phần thi này yêu cầu sự tự nhiên trong giao tiếp và phản xạ tiếng Anh nhanh. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ từng phần trong test, từ cấu trúc đến cách luyện tập hiệu quả. Bên cạnh đó, The Catalyst for English (TCE) còn tổng hợp các chủ đề IELTS Speaking thường gặp, hướng dẫn cách trả lời và tiêu chí chấm điểm (band descriptors) rõ ràng. Nếu bạn đang tìm cách tăng band nhanh chóng và bền vững, đây chính là nội dung bạn không nên bỏ lỡ.

I. IELTS Speaking là gì?

IELTS Speaking là một trong bốn kỹ năng trong kỳ thi IELTS, đánh giá khả năng giao tiếp tiếng Anh của thí sinh thông qua hình thức đối thoại trực tiếp với giám khảo. Thí sinh sẽ phải phản xạ nhanh, nói mạch lạc và sử dụng ngôn ngữ phù hợp trong từng tình huống.

• Thời gian thi: khoảng 11–14 phút
• Hình thức: phỏng vấn trực tiếp hoặc trực tuyến (qua video-call)
• Số phần: Gồm 3 phần (Part 1, Part 2, Part 3)

IELTS Speaking là một trong bốn kỹ năng trong kỳ thi IELTS

II. Cấu trúc IELTS Speaking Test gồm mấy phần?

Cấu trúc IELTS Speaking

Bài thi IELTS Speaking test gồm 3 phần, diễn ra trong khoảng 11–14 phút. Để bạn đọc dễ tiếp cận hơn, dưới đây TCE có hướng dẫn chi tiết từng phần, kèm gợi ý trả lời hiệu quả và ví dụ minh họa:

1. IELTS Speaking Part 1 (4–5 phút)

Ở bài test IELTS Speaking Part 1 với mục đích giúp thí sinh khởi động, làm quen với không khí phòng thi. Chủ đề thường gặp ở phần này là: sở thích, gia đình, công việc, học tập, thời tiết, chỗ ở…

Gợi ý trả lời hiệu quả từ giáo viên tại TCE:

• Trả lời đầy đủ, không cụt ngủn.
• Bổ sung lý do hoặc ví dụ ngắn để mở rộng.
• Sử dụng thì phù hợp với câu hỏi.

Ví dụ câu hỏi & trả lời mẫu:

Q: What do you usually do in your free time?

A: In my free time, I usually read books or listen to music. Reading helps me relax and broaden my knowledge.

Q: Do you prefer living in a house or an apartment?

A: I prefer living in an apartment because it’s more convenient and safer. Furthermore, it usually has better security and facilities.

2. IELTS Speaking Part 2 (3–4 phút)

Tiếp tục, sau khi hết Part 1 thì mục tiêu của bài test Speaking Part 2 hướng tới đánh giá khả năng nói liên tục, mạch lạc, và sử dụng từ vựng linh hoạt. Ở phần này, thí sinh sẽ nhận 1 đề bài (cue card), có 1 phút chuẩn bị. Yêu cầu là phải trình bày trong vòng 1–2 phút, không bị ngắt lời

Mẹo trả lời hiệu quả:

• Sử dụng cấu trúc 4 phần: Introduction – General Information – Specific Information – Personal feeling.
• Sử dụng các cụm từ nối như Firstly, In addition, As a result, Personally, I think… sẽ gây ấn tượng hơn.
• Sử dụng thêm các idioms, các cụm cấu trúc đặc biệt để được đánh giá cao khả năng sử dụng ngữ pháp, vốn từ vựng dồi dào,..

Ví dụ đề bài & cách nói:

Q: Describe a traditional product in your country.

Sample answer:

“One traditional food in Vietnam that holds a special place in my heart is Bánh Chưng. 

To describe it, it’s a square-shaped sticky rice cake wrapped in green dong leaves. This is a must-have dish during Tết, our Lunar New Year festival, as it represents gratitude to our ancestors as well as the harmony between heaven and earth.

I remember one year, a close family friend gave us a beautifully wrapped Bánh Chưng that she had made herself. I was amazed by the effort that went into it. The outer layer was tightly packed sticky rice, and inside was a savory filling of beans and fatty pork, seasoned just right. It wasn’t just a gift, but a gesture full of tradition and love, because it took a lot of time and care to make one, from choosing the right ingredients, carefully wrapping the cake, to boiling it for hours, usually through the night. 

What I love most is how this cake brings people together. Making it is often a family activity, where several generations sit around, wrapping and boiling the cakes overnight. The flavor is rich and comforting, but more than that, it reminds me of family bonds and cultural pride.

Bánh Chưng is not just food. It’s a symbol of Vietnamese heritage, and for me, it tastes like home.”

3. IELTS Speaking Part 3 (4–5 phút)

Cuối cùng Part 3 cũng là phần khó nhất trong IELTS Speaking test. Ở phần này, mục đích là kiểm tra tư duy phản biện, khả năng phát triển ý tưởng và tranh luận. Chủ đề Part 3 liên quan đến Part 2, nhưng mang tính xã hội và rộng hơn.

Cách trả lời hiệu quả:

• Trả lời trực tiếp + giải thích + ví dụ.
• Sử dụng từ vựng phù hợp với chủ đề.
• Nếu không chắc, có thể nói: I haven’t thought much about it, but I suppose…

Ví dụ câu hỏi & trả lời mẫu:

Q: Why do people like to travel to different places?

A: I think people travel because they want to explore new cultures and enjoy different experiences. Traveling also helps them relax and refresh their minds.

Q: Do you think technology has changed the way we communicate?

A: Absolutely. With smartphones and social media, communication has become faster and more convenient. However, some people argue that it reduces face-to-face interaction.

III. Những chủ đề thường gặp trong IELTS Speaking Test

Chủ đề thường gặp trong IELTS Speaking

Để đạt kết quả cao trong IELTS Speaking test, việc luyện tập theo từng IELTS Speaking topics cụ thể là vô cùng quan trọng. Việc làm quen với các chủ đề luyện nói sẽ giúp bạn chủ động hơn trong cách tư duy và triển khai ý tưởng khi vào phòng thi.

1. Chủ đề Part 1- Gần gũi, đời thường

Các câu hỏi thường xoay quanh cuộc sống cá nhân, không đòi hỏi kiến thức học thuật. Đây là những topics for IELTS Speaking quen thuộc giúp bạn “khởi động” nhẹ nhàng:

• Hometown (Quê hương)
• Work/Study (Công việc/Học tập)
• Daily Routine (Thói quen hằng ngày)
• Hobbies (Sở thích)
• Food & Cooking (Ẩm thực)
• Weather (Thời tiết)
• Technology (Công nghệ)
• Transport (Phương tiện di chuyển)

Các chủ đề IELTS Speaking Part 1 tương đối nhẹ nhàng nên thí sinh chỉ cần chuẩn bị sẵn một số từ vựng và cấu trúc câu phù hợp với từng chủ đề này để trả lời tự nhiên hơn.

2. Chủ đề Part 2 – Chuyên sâu

Phần này yêu cầu bạn nói liên tục 1–2 phút dựa vào cue card. Đây là lúc bạn cần phát triển sâu một topic Speaking. Thông thường, các chủ đề ở đây bao gồm:

• Person
• Object
• Place
• Experience/Event
• Activity

3. Chủ đề Part 3 – Tư duy phản biện, phân tích xã hội

Phần này mở rộng và đào sâu hơn từ chủ đề Part 2. Những IELTS Speaking topics ở đây mang tính phản biện và đòi hỏi bạn trình bày quan điểm một cách thuyết phục.

• Education (Giáo dục)
• Environment (Môi trường)
• Health (Sức khỏe)
• Technology & Social Media (Công nghệ và mạng xã hội)
• Globalization (Toàn cầu hóa)
• Family & Relationships (Gia đình và các mối quan hệ)
• Culture & Tradition (Văn hóa và truyền thống)

IV. Tiêu chí chấm điểm IELTS Speaking và bí quyết tăng band từ giáo viên 8.5 IELTS

Trước khi bắt tay vào luyện tập, bạn cần hiểu rõ: giám khảo chấm điểm không phải theo cảm tính, mà dựa trên các tiêu chí cụ thể. Hiểu rõ những tiêu chí này chính là chìa khóa để xây dựng chiến lược ôn tập thông minh, tránh học lan man mà không hiệu quả. 

1. Tiêu chí chấm điểm IELTS Speaking

Dưới đây là 4 tiêu chí quan trọng trong IELTS Speaking band descriptors mà bạn cần nắm vững:

• Fluency and Coherence (Độ trôi chảy và mạch lạc): Nói liền mạch, ít ngập ngừng, ý tứ rõ ràng, mạch lạc.
• Lexical Resource (Vốn từ vựng): Dùng được nhiều từ đa dạng, chính xác và phù hợp với ngữ cảnh.
• Grammatical Range and Accuracy (Ngữ pháp): Cấu trúc ngữ pháp linh hoạt, đúng, ít lỗi.
• Pronunciation (Phát âm): Phát âm rõ ràng, dễ hiểu, có nhấn nhá, ngữ điệu tự nhiên.

Tiêu chí chấm điểm IELTS Speaking

2. Kinh nghiệm tăng band Speaking từ giáo viên 8.5 IELTS Overall

Nhiều bạn học viên dù đã nắm được 4 tiêu chí chấm điểm trong IELTS Speaking band descriptors, nhưng vẫn loay hoay không biết phải bắt đầu từ đâu hay cải thiện thế nào cho đúng. Có người luyện mãi vẫn “dậm chân tại chỗ”, có người nói được nhưng điểm chẳng nhích lên nổi. 

Hiểu được điều này, chị Tạ Phương Thảo, hiện là Giám đốc chuyên môn tại TCE với nhiều năm luyện thi cũng như bản thân chị từng là người được 8.5 IELTS Overall muốn chia sẻ kinh nghiệm bản thân:

 “Mình từng là một thí sinh ôn thi từ 6.0 lên 8.5 trong vòng chưa đến 1 năm. Điều làm nên sự khác biệt không nằm ở học nhiều, mà là học đúng cái giám khảo cần.” 

Chị cũng đưa ra một số tips tăng band mà chính chị đã áp dụng cũng như với kinh nghiệm nhiều năm làm nghề giáo của mình:

• Với tiêu chí Fluency and Coherence: Đừng cố nói nhanh. Hãy luyện nói mỗi ngày theo chủ đề, ghi âm lại và tự nghe để điều chỉnh chỗ ngập ngừng, thiếu mạch lạc.
• Với Lexical Resource: Mỗi ngày học 5 từ vựng theo chủ đề + học cách dùng collocations và idioms đơn giản. “I’m over the moon” hay “to be honest” vừa dễ nhớ, vừa ăn điểm.
• Với Grammar: Ưu tiên dùng các thì cơ bản đúng trước đã, sau đó mới luyện mở rộng như câu điều kiện, mệnh đề quan hệ. Nói đơn giản, đúng, còn hơn phức tạp mà sai.
• Với Pronunciation: Không cần accent bản ngữ. Nói chậm, rõ ràng, luyện ngữ điệu bằng cách nghe và nhại lại podcast, video IELTS mẫu là đã rất ổn.

Kinh nghiệm tăng band Speaking

V. Hướng dẫn tự ôn thi IELTS Speaking hiệu quả

Nếu bạn quyết định tự học IELTS Speaking, hãy chú ý những lưu ý dưới đây để tối ưu hóa kết quả:

• Luyện tập mỗi ngày: Dành ít nhất 15 – 30 phút mỗi ngày để luyện Speaking, chia thành các phần nhỏ cho mỗi topic.
• Ghi âm và nghe lại: Ghi âm phần trả lời của bạn rồi nghe lại để nhận xét về ngữ điệu, từ vựng và ngữ pháp.
• Tạo môi trường luyện tập: Cố gắng nói tiếng Anh trong các tình huống thực tế, chẳng hạn như tự nói về những chủ đề thường gặp trong IELTS Speaking (ví dụ: gia đình, công việc, sở thích).
• Xem video mẫu: Tìm các video mẫu từ các thí sinh đạt điểm cao trong IELTS Speaking để học hỏi cách trả lời và kỹ năng phát âm.
• Phản hồi từ người khác: Nhờ bạn bè hoặc người thân có khả năng tốt về tiếng Anh chấm điểm hoặc nhận xét về phần Speaking của bạn.

Hướng dẫn tự ôn thi IELTS Speaking

Mặc dù tự học có thể giúp bạn tiến bộ, nhưng đôi khi việc không có định hướng rõ ràng và không nhận được sự phản hồi kịp thời từ giám khảo có thể khiến bạn cảm thấy bế tắc. Nếu bạn đã cảm thấy khó khăn trong việc luyện Speaking một mình hoặc không biết phải luyện tập theo cách nào để cải thiện, đừng ngần ngại tìm đến Trung tâm TCE với kinh nghiệm luyện thi dày dặn. 

Tại TCE, chúng mình thiết kế các khóa học và dịch vụ liên quan đến IELTS từ căn bản đến nâng cao (mục tiêu từ 3.0 đến 7.0+), đặc biệt phù hợp với người mới bắt đầu hoặc đã học nhưng chưa cải thiện.

• Thi thử Speaking mô phỏng thật – có phí, chất lượng cao, giám khảo nhận xét và chữa bài chi tiết.
• Lớp luyện kỹ năng Speaking chuyên sâu – giáo viên điểm cao trực tiếp hướng dẫn, sửa bài cá nhân.
• Tài liệu + phần luyện tập miễn phí online, hỗ trợ bạn ôn luyện mọi lúc mọi nơi.

IELTS Speaking là một kỹ năng quan trọng và cần sự luyện tập đều đặn để nâng cao. Với những mẹo và chiến lược tự học ở trên, bạn hoàn toàn có thể cải thiện khả năng nói của mình một cách hiệu quả. Hãy kiên trì và tự tin, vì mỗi bước tiến đều sẽ giúp bạn đạt được kết quả tốt hơn trong kỳ thi IELTS. Chúc bạn học tốt và đạt được band điểm như mong muốn!