Top 05 cách ghi chép khi học ngoại ngữ siêu hiệu quả và nhớ lâu

  • Tác giả: Tạ Phương Thảo
  • 05/05/2025
Top 05 cách ghi chép khi học ngoại ngữ siêu hiệu quả và nhớ lâu

Bạn đã bao giờ tự hỏi làm sao để ghi nhớ từ vựng, ngữ pháp hay kiến thức ngoại ngữ một cách lâu dài? Mặc dù là phương pháp truyền thống, ghi chép vẫn mang lại hiệu quả đáng kể nếu người học biết cách ghi chép sao cho phù hợp. Trong bài viết này, The Catalyst for English sẽ chia sẻ 5 cách ghi chép khi học ngoại ngữ hữu ích. Những phương pháp này sẽ giúp bạn học nhanh, nhớ lâu hơn.

I. Tại sao ghi chép lại quan trọng khi học ngoại ngữ?

Tại sao ghi chép lại quan trọng khi học ngoại ngữ?

Tại sao ghi chép lại quan trọng khi học ngoại ngữ?

Ghi chép là một trong những phương pháp quan trọng giúp nâng cao hiệu quả học ngoại ngữ, đặc biệt là tiếng Anh. Việc này không chỉ đơn thuần là sao chép thông tin mà còn là quá trình tương tác chủ động với kiến thức, mang lại nhiều lợi ích thiết thực.

  • Cải thiện khả năng ghi nhớ: Việc ghi chép hỗ trợ ghi nhớ thông tin nhờ lặp lại nội dung khi viết, đồng thời kích thích não bộ, tạo các kết nối thần kinh bền vững.
  • Tạo nguồn tài liệu tham khảo cá nhân: Ghi chú cá nhân là nguồn tài liệu hữu ích để ôn tập, giúp bạn nhanh chóng tra cứu ngữ pháp, từ vựng hoặc kỹ năng ví dụ như các dạng bài trong IELTS Listening mà không cần tìm kiếm từ đầu.
  • Hiểu sâu hơn về nội dung học tập: Khi ghi chép, bạn phải phân tích và tổ chức lại thông tin, điều này không chỉ giúp ghi nhớ mà còn phát triển tư duy phản biện và khả năng vận dụng kiến thức.
  • Thực hành ngôn ngữ: Ghi chép là cách thực hành diễn đạt ý tưởng, tóm tắt thông tin và luyện viết một cách hiệu quả.
  • Rèn luyện sự tập trung và kỷ luật: Việc ghi chép đòi hỏi sự chú ý cao, giúp bạn nâng cao khả năng tự kiểm soát trong học tập.

Tóm lại, ghi chép khi học ngoại ngữ đóng vai trò quan trọng trong việc nắm vững kiến thức và sử dụng ngôn ngữ hiệu quả. Không chỉ giúp cải thiện khả năng ghi nhớ, tổ chức và tư duy, ghi chép còn là nền tảng hỗ trợ quá trình học tập lâu dài và bền vững.

II. Các cách ghi chép khi học ngoại ngữ

Để việc ghi chép đạt hiệu quả cao, bạn cần lựa chọn và áp dụng các phương pháp phù hợp với mục tiêu học tập. Dưới đây là một số cách ghi chép khi học ngoại ngữ mà TCE muốn giới thiệu tới các bạn học viên. 

Các cách ghi chép khi học ngoại ngữ

Các cách ghi chép khi học ngoại ngữ

1. Cách ghi chép tiếng Anh hiệu quả bằng giấy note

Cách ghi chép từ vựng Tiếng Anh bằng giấy note là một phương pháp đơn giản nhưng mang lại hiệu quả cao trong việc học ngoại ngữ. Phương pháp này cho phép bạn tự tạo một tài liệu tham khảo cá nhân, giúp lưu giữ thông tin dễ dàng và cải thiện khả năng ghi nhớ thông qua quá trình viết tay tự nhiên.

Một ưu điểm nổi bật của giấy note là tính linh hoạt, cho phép bạn mang theo bên mình và ôn luyện ở bất cứ đâu, bất cứ khi nào. Để tối ưu hóa cách ghi chép này, bạn có thể áp dụng các mẹo như sử dụng hệ thống mã màu hoặc ký hiệu để phân loại từ vựng, ngữ pháp, hoặc các mẫu câu theo chủ đề, giúp việc học trở nên trực quan hơn.

Ngoài ra, việc thường xuyên xem lại nội dung trên giấy note không chỉ củng cố kiến thức mà còn tăng cường khả năng nhận diện và ứng dụng ngôn ngữ trong thực tế. Bạn cũng có thể dán giấy note ở những nơi dễ nhìn như bàn học, tủ lạnh, hoặc gương để tạo cơ hội ôn tập liên tục và giữ động lực học tập. Cách này đặc biệt hữu ích với những bạn đang luyện nghe tiếng Anh IELTS và cần tiếp xúc thường xuyên với từ vựng.

Với sự đơn giản nhưng hiệu quả của mình, cách ghi chép khi học ngoại ngữ này là một công cụ hỗ trợ đắc lực cho những ai muốn học ngoại ngữ một cách chủ động và linh hoạt.

2. Cách ghi chép từ vựng tiếng Anh với phương pháp Bullet Journal

Bullet Journal (BuJo) là một cách ghi chép khi học ngoại ngữ thông minh do Ryder Carroll phát triển, kết hợp giữa nhật ký và sổ tay ghi chú. Đây không chỉ là công cụ quản lý thông tin hiệu quả mà còn là cách học tiếng Anh khoa học và sáng tạo, được giới chuyên môn đánh giá cao. Một số lợi ích của phương pháp Bullet Journal đó là:

  • Tổ chức thông tin khoa học: BuJo cho phép bạn tự do tổ chức thông tin theo cách riêng, từ việc tạo mục lục, chia chủ đề, đến sử dụng các ký hiệu hoặc màu sắc để phân loại nội dung.
  • Linh hoạt và sáng tạo: Bạn có thể ghi lại mọi thứ, từ từ vựng, ngữ pháp, mẹo phát âm, phrasal verbs, đến mục tiêu học tập hàng ngày, theo phong cách cá nhân.
  • Dễ dàng tra cứu: Hệ thống mục lục và đánh số trang giúp bạn nhanh chóng tìm lại nội dung đã học, tiết kiệm thời gian khi ôn tập.
  • Hỗ trợ ghi nhớ lâu hơn: Việc kết hợp giữa chữ viết, hình ảnh, và màu sắc không chỉ làm cho việc học trở nên thú vị mà còn tăng cường khả năng ghi nhớ thông qua sự liên kết trực quan. Đây cũng là nền tảng quan trọng để tăng tốc độ làm bài IELTS Reading nhờ việc xử lý thông tin nhanh hơn.

Các bạn có thể áp dụng cách ghi chép khi học ngoại ngữ bằng phương pháp Bullet Journal như sau: 

Bước Nội dung Chi tiết
1 Tạo mục lục – Dùng các trang đầu tiên của sổ tay để làm mục lục.

– Chia nội dung theo các chủ đề như: từ vựng, ngữ pháp, mẹo phát âm, luyện nghe, phrasal verbs thông dụng.

2 Ghi chép theo chủ đề – Mỗi trang hoặc nhóm trang dành riêng cho một chủ đề.

– Ghi từ vựng, cụm từ, mẹo học tập dưới tiêu đề phù hợp.

3 Cập nhật mục lục – Sau khi hoàn thành mỗi chủ đề, quay lại mục lục để ghi tiêu đề và số trang tương ứng.

– Giúp dễ dàng tra cứu sau này.

4 Tùy chỉnh cá nhân hóa – Sử dụng ký hiệu, hình vẽ, mã màu để làm nổi bật thông tin quan trọng.

– Tạo bảng tóm tắt hoặc sơ đồ tư duy để hệ thống hóa kiến thức.

3. Cách ghi chép ngữ pháp tiếng Anh bằng mindmap

Mindmap (sơ đồ tư duy) là một cách ghi chép khi học ngoại ngữ hiện đại, kết hợp giữa từ ngữ, hình ảnh và màu sắc để hỗ trợ quá trình học ngoại ngữ hiệu quả hơn. Cách ghi chép ngữ pháp tiếng anh này không chỉ giúp tổ chức thông tin logic mà còn làm tăng khả năng ghi nhớ và tạo hứng thú cho người học.

Lợi ích của cách ghi chép ngữ pháp tiếng anh bằng mindmap:

  • Tăng cường khả năng ghi nhớ: Theo các nghiên cứu khoa học, não bộ con người ghi nhớ hình ảnh và màu sắc tốt hơn văn bản thuần túy. Sự kết hợp giữa từ ngữ và hình ảnh trong Mindmap giúp khắc sâu ấn tượng về từ vựng trong trí nhớ.
  • Tổ chức thông tin một cách logic: Mindmap cho phép người học phân chia và kết nối các khái niệm, từ vựng, hoặc ngữ pháp theo mối quan hệ rõ ràng. Điều này không chỉ giúp ghi nhớ mà còn hiểu sâu hơn về cách các yếu tố ngôn ngữ liên kết với nhau.
  • Thúc đẩy sự sáng tạo và hứng thú: Việc tự do sử dụng màu sắc, hình vẽ và cách bố trí nội dung trong Mindmap tạo ra trải nghiệm học tập sinh động, tránh cảm giác nhàm chán.

Cách thực hiện Mindmap để học từ vựng tiếng Anh:  

Bước Nội dung Chi tiết
1 Bắt đầu với ý chính – Vẽ ý tưởng trung tâm ở giữa trang.

– Đại diện cho chủ đề chính (ví dụ: Môi trường, Du lịch).

2 Phát triển các nhánh phụ – Vẽ các nhánh lớn từ ý tưởng trung tâm.

– Mỗi nhánh biểu thị một nhóm từ liên quan (ví dụ: rừng, biển, khí hậu).

3 Sử dụng màu sắc và ký hiệu – Dùng màu sắc khác nhau để phân biệt nhánh/nhóm từ.

– Thêm hình ảnh minh họa hoặc biểu tượng nhỏ để làm nội dung sinh động.

4 Mở rộng và kết nối – Từ các nhánh phụ, vẽ thêm các nhánh nhỏ chứa từ vựng chi tiết, ví dụ, cụm từ liên quan.

– Ghi chú mối quan hệ logic hoặc cách sử dụng từ.

5 Xem lại thường xuyên – Đọc lại Mindmap định kỳ.

– Bổ sung từ mới và củng cố kiến thức liên tục.

Mindmap là một công cụ hữu ích và linh hoạt, giúp bạn học từ vựng tiếng Anh một cách sáng tạo, dễ nhớ và hiệu quả. Phương pháp này không chỉ giúp tổ chức thông tin mà còn kích thích khả năng tư duy, mang lại hứng thú cho quá trình học tập. Đặc biệt phù hợp với các bạn đang luyện speaking cho người mới bắt đầu và muốn cải thiện vốn từ một cách sáng tạo.

4. Học tiếng Anh bằng hình ảnh 

Học từ vựng qua hình ảnh là cách ghi chép khi học ngoại ngữ đơn giản nhưng mang lại hiệu quả cao, được đánh giá là vượt trội so với cách học thông thường. Thay vì chỉ viết từ ngữ, bạn có thể kết hợp với hình ảnh minh họa, giúp kích thích trí nhớ và tạo ấn tượng sâu sắc hơn.

Lợi ích của việc học từ vựng qua hình ảnh: 

  • Tăng khả năng ghi nhớ gấp 4 lần: Theo nghiên cứu, não bộ con người xử lý và ghi nhớ hình ảnh nhanh hơn từ ngữ. Phương pháp này giúp bạn lưu giữ thông tin từ vựng lâu hơn và dễ dàng hơn.
  • Tăng cường sự sáng tạo: Sử dụng hình ảnh minh họa không chỉ làm cho việc học trở nên thú vị mà còn kích thích khả năng liên tưởng và sáng tạo, giúp bạn kết nối từ vựng với ngữ cảnh thực tế.

Cách ghi chép tiếng Anh hiệu quả bằng hình ảnh: 

  • Vẽ hình minh họa: Khi học từ mới, hãy vẽ những hình ảnh đại diện cho ý nghĩa của từ vào sổ ghi chép. Ví dụ, vẽ một chiếc ô cho từ “umbrella” hoặc một chiếc bánh cho từ “cake.”
  • Ghi chú thông tin chi tiết: Bên cạnh hình ảnh, bạn nên ghi kèm những thông tin quan trọng như nghĩa, cách phát âm, trọng âm và ví dụ minh họa để hiểu rõ hơn về cách sử dụng từ trong ngữ cảnh.
  • Tận dụng khả năng liên tưởng: Nếu bạn không giỏi vẽ, hãy sử dụng các biểu tượng đơn giản hoặc tạo mối liên hệ giữa từ vựng và hình ảnh một cách logic, dễ nhớ.

Cách ghi chép khi học ngoại ngữ này không yêu cầu kỹ năng hội họa cao, nhưng một chút khả năng vẽ hoặc liên tưởng sẽ giúp bạn thực hiện dễ dàng hơn. Nếu bạn gặp một chút trong việc vẽ hình ảnh, có thể sử dụng các hình ảnh in sẵn hoặc biểu tượng để thay thế.

5. Sử dụng ứng dụng ghi chép 

Sử dụng các ứng dụng và phần mềm ghi chú là cách ghi chép khi học ngoại ngữ hiện đại. Các công cụ như OneNote, Notion hay Evernote,… không chỉ hỗ trợ quản lý thông tin hiệu quả mà còn mang lại sự tiện lợi và linh hoạt cho người học.

Lợi ích của ứng dụng ghi chép

  • Truy cập linh hoạt: Bạn có thể truy cập ghi chép từ bất kỳ đâu, bất kỳ lúc nào, chỉ cần có kết nối internet. Ứng dụng dễ dàng sử dụng trên điện thoại, máy tính bảng hoặc máy tính cá nhân.
  • Tích hợp đa phương tiện: Các ứng dụng hỗ trợ chèn hình ảnh, video, tệp đính kèm, và liên kết web, làm cho thông tin trở nên sinh động và giàu ý nghĩa hơn.
  • Tổ chức thông tin khoa học: Với giao diện hiện đại, các công cụ này giúp sắp xếp dữ liệu một cách gọn gàng, logic, từ đó giúp bạn dễ dàng tìm kiếm và quản lý nội dung.
  • Tự động đồng bộ hóa: Các ghi chép được tự động đồng bộ hóa trên nhiều thiết bị, đảm bảo không mất dữ liệu ngay cả khi một thiết bị gặp sự cố.

Một số ứng dụng hỗ trợ học ngoại ngữ: 

OneNote: 

  • Giao diện giống như một cuốn sổ tay điện tử, cho phép bạn tạo các mục ghi chép riêng biệt cho từng bài học hoặc chủ đề.
  • Dễ dàng thêm hình ảnh, ghi âm, và thậm chí là vẽ tay trực tiếp, giúp bài học trở nên trực quan và sinh động.

Notion:

  • Cung cấp tính năng tạo ghi chú theo dạng bảng, danh sách, hoặc biểu đồ, tùy vào nhu cầu cá nhân.
  • Tích hợp và kết nối dữ liệu giữa các trang giúp bạn quản lý thông tin một cách khoa học và hiệu quả.
  • Phù hợp để lập kế hoạch học tập hoặc theo dõi tiến trình học ngoại ngữ.

Việc tận dụng cách ghi chép khi học ngoại ngữ bằng các ứng dụng ghi chú không chỉ đơn giản hóa quá trình ghi chép mà còn mang lại trải nghiệm học tập thú vị và hiệu quả hơn. Với sự hỗ trợ của công nghệ, bạn có thể cá nhân hóa phương pháp học ngoại ngữ của mình, nâng cao khả năng ghi nhớ và quản lý kiến thức một cách thông minh.

III. Một số lưu ý ghi chép khi học ngoại ngữ

Một số lưu ý ghi chép khi học ngoại ngữ

Một số lưu ý ghi chép khi học ngoại ngữ

Ghi chép là một phần không thể thiếu trong quá trình học ngoại ngữ và đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao hiệu quả học tập. Tuy nhiên, để đạt được kết quả tốt nhất, bạn cần chú ý cách ghi chép khi học ngoại ngữ sau đây:

1. Lựa chọn phương pháp và công cụ phù hợp

Mỗi người có cách tiếp thu thông tin khác nhau, vì vậy hãy thử nghiệm nhiều phương pháp để tìm ra cách phù hợp nhất với bản thân. Một số người thích ghi chép bằng sổ tay, trong khi những người khác lại ưa chuộng các ứng dụng điện tử.

Dụng cụ ghi chép:

  • Nếu sử dụng sổ tay, hãy chọn loại sổ gáy xoắn hoặc sổ còng để có thể linh hoạt thêm trang khi cần. Điều này giúp bạn dễ dàng mở rộng các mục hoặc chủ đề.
  • Sử dụng giấy đánh dấu hoặc kẹp để phân chia rõ ràng từng mục, giúp việc tra cứu nhanh chóng hơn.
  • Đảm bảo ghi chú toàn bộ thông tin trên một mặt giấy để tránh bỏ sót từ vựng hoặc thông tin quan trọng.

2. Ứng dụng công nghệ hỗ trợ ghi chép

Nếu bạn ghi chép trên thiết bị điện tử, hãy lựa chọn các ứng dụng hỗ trợ học ngoại ngữ. Một số app không chỉ cho phép ghi chú từ vựng mà còn tích hợp các tính năng ôn tập và luyện tập, giúp bạn học tập có hệ thống hơn. Điều này giúp bạn không chỉ học từ mới mà còn cải thiện toàn diện các kỹ năng ngôn ngữ.

3. Chất lượng hơn số lượng

Ghi chép không chỉ đơn thuần là sao chép toàn bộ nội dung, mà là quá trình tóm tắt và lọc ra những thông tin quan trọng nhất. Việc này sẽ giúp bạn tránh được những lỗi sai thường gặp trong IELTS Writing và bạn hiểu sâu và ghi nhớ lâu hơn.

4. Thường xuyên ôn tập

Không có ích lợi gì nếu bạn chỉ ghi chép mà không ôn lại. Vì vậy, hãy ôn tập định kỳ để củng cố kiến thức đã ghi chép, giúp bạn khắc sâu thông tin vào trí nhớ dài hạn và tránh bỏ sót kiến thức.

Trên đây là top 05 cách ghi chép khi học ngoại ngữ siêu hiệu quả và nhớ lâu mà các bạn có thể áp dụng ngay để nâng cao khả năng ghi nhớ từ vựng tiếng Anh. Mỗi phương pháp đều có những ưu điểm riêng, giúp bạn học tập một cách có hệ thống và khoa học. Hy vọng rằng bạn sẽ tìm được cách ghi chép phù hợp nhất với phong cách học của mình, từ đó cải thiện vốn từ vựng và đạt được kết quả tốt trong việc học ngôn ngữ.

Tạ Phương Thảo

Xin chào, mình là Phương Thảo, giảng viên Đại học Ngoại ngữ - Đại học Quốc gia Hà Nội và cũng là Co-founder tại The Catalyst for English. Với hơn 7 năm kinh nghiệm đồng hành cùng các bạn học viên trên con đường chinh phục tiếng Anh, IELTS và sở hữu điểm Overall 8.5, mình luôn mong muốn chia sẻ những phương pháp học tập hiệu quả nhất để giúp bạn tiết kiệm thời gian và đạt được kết quả cao. Tại The Catalyst for English, mình cùng đội ngũ giáo viên luôn đặt 3 giá trị cốt lõi: Connected – Disciplined – Goal-oriented (Kết nối – Kỉ luật – Hướng về kết quả) lên hàng đầu. Bởi chúng mình hiểu rằng, mỗi học viên đều có những điểm mạnh và khó khăn riêng, và vai trò của "người thầy" là tạo ra một môi trường học tập thân thiện, luôn luôn thấu hiểu và đồng hành từng học viên, giúp các bạn không cảm thấy "đơn độc" trong một tập thể. Những bài viết này được chắt lọc từ kinh nghiệm giảng dạy thực tế và quá trình tự học IELTS của mình, hy vọng đây sẽ là nguồn cảm hứng và hành trang hữu ích cho các bạn trên con đường chinh phục tiếng Anh.
icon icon icon

Bài viết cùng chuyên mục

Xem tất cả

Bài viết cùng chuyên mục