Mệnh đề quan hệ (relative clause): Cách rút gọn mệnh đề quan hệ

Mệnh đề quan hệ (relative clause) là một loại cấu trúc rất phổ biến và quan trọng trong ngữ pháp tiếng Anh, đặc biệt thường xuất hiện ở các kỳ thi IELTS và TOEIC. Trong bài viết dưới đây, các bạn học viên hãy cùng The Catalyst for English ôn tập lại lý thuyết, cách dùng, cách rút gọn mệnh đề quan hệ và luyện tập áp dụng với những ví dụ thực tế nhé!

I. Mệnh đề quan hệ (relative clause) là gì?

Mệnh đề quan hệ (relative clause) là gì

Mệnh đề quan hệ (relative clause) trong tiếng Anh là một mệnh đề phụ, được sử dụng để liên kết với mệnh đề chính thông qua các đại từ hoặc trạng từ quan hệ. Từ đó, mệnh đề quan hệ sẽ giúp bổ nghĩa cho danh từ và đại từ. Trong đó, danh từ và đại từ ở đây chính là chủ ngữ (S) và tân ngữ (O), vì vậy mệnh đề quan hệ sẽ đứng  ngay sau chủ ngữ hoặc tân ngữ.

II. Các loại từ cần nhớ trong mệnh đề quan hệ

Trước khi tìm hiểu về công thức mệnh đề quan hệ cũng như cách rút gọn mệnh đề quan hệ, các bạn học hãy cùng TCE điểm qua các đại từ và trạng từ quan hệ được sử dụng trong câu tiếng Anh nhé!

1. Đại từ quan hệ

Các loại đại từ quan hệ thường dùng trong tiếng Anh được nêu đầy đủ trong bảng thông tin sau:

Các loại từ cần nhớ trong mệnh đề quan hệ

2. Trạng từ quan hệ

Các loại trạng từ quan hệ thường dùng trong tiếng Anh được nêu đầy đủ trong bảng thông tin sau:

Đối với những bạn đang luyện thi IELTS, đặc biệt là kỹ năng Writing, việc sử dụng mệnh đề quan hệ là một cách tuyệt vời để nâng cao điểm ngữ pháp (Grammatical Range and Accuracy). Trong Cấu trúc Writing task 1 và 7 template cho từng dạng bài Task 1, việc khéo léo lồng ghép mệnh đề quan hệ sẽ giúp bạn mô tả các xu hướng và số liệu một cách tinh tế, tránh sự đơn điệu. Tương tự, khi bạn cần bổ sung thông tin chi tiết về các số liệu hoặc thống kê, việc kết hợp mệnh đề quan hệ với cách diễn đạt số lượng chính xác, ví dụ như Phân biệt A Number Of và The Number Of, sẽ làm cho bài viết của bạn trở nên thuyết phục hơn rất nhiều.

III. Công thức mệnh đề quan hệ

Tùy theo vị trí của mệnh đề quan hệ, công thức sử dụng mệnh đề quan hệ có thể được trình bày theo những cấu trúc như sau:

Công thức mệnh đề quan hệ

1. Cấu trúc câu tiếng Anh với mệnh đề quan hệ đứng sau chủ ngữ

Ví dụ: 

• The woman who is singing on the stage is my mother. (Người phụ nữ đang hát trên sân khấu chính là mẹ của tôi.)

→ “who is singing on the stage” là mệnh đề quan hệ, bổ nghĩa cho chủ ngữ “The woman” để người đọc hay người nghe có thể hiểu được đó là ai.

• The MV which you shared last night has become the top 1 trending on YouTube. (MV bạn share tối qua đã trở thành top 1 trending trên YouTube.)

→ “which you shared last night” là mệnh đề quan hệ, bổ nghĩa cho chủ ngữ “The MV” để người đọc hay người nghe có thể biết được đó là MV nào.

2. Cấu trúc câu tiếng Anh với mệnh đề quan hệ đứng sau tân ngữ

Ví dụ: 

• I love the new camera which my mom gave me as a graduation gift. (Tôi rất yêu chiếc máy ảnh mẹ đã mua cho tôi như một món quà tốt nghiệp.)

→ “which my mom gave me as a graduation gift” là mệnh đề quan hệ, bổ nghĩa cho tân ngữ “the new camera” để người đọc hay người nghe có thể hiểu được đó là chiếc máy ảnh nào.

• She made a short clip which became viral on TikTok. (Cô ấy đã làm một clip ngắn trở thành trend trên TikTok.)

→ “which became viral on TikTok” là mệnh đề quan hệ, bổ nghĩa cho chủ ngữ “a short clip” để người đọc hay người nghe có thể biết được đó là clip nào.

Mệnh đề quan hệ là một công cụ ngữ pháp vô cùng mạnh mẽ, giúp bạn mở rộng câu, cung cấp thông tin chi tiết và làm cho văn phong của bạn trở nên mạch lạc, học thuật hơn. Để sử dụng mệnh đề quan hệ một cách chính xác, việc nắm vững cách chia động từ trong mệnh đề này theo các thì khác nhau là cực kỳ quan trọng. Bạn cần làm chủ 12 thì trong tiếng Anh để áp dụng linh hoạt. Trong đó, hiện tại hoàn thành là một thì thường được dùng trong mệnh đề quan hệ để diễn tả sự việc đã hoàn thành và có liên quan đến danh từ được bổ nghĩa.

IV. Các loại mệnh đề quan hệ và cách sử dụng

Các loại mệnh đề quan hệ và cách sử dụng

Bên cạnh những cấu trúc trên, mệnh đề quan hệ thường được chia thành 2 loại là mệnh đề quan hệ xác định và mệnh đề quan hệ không xác định, cụ thể như sau:

1. Mệnh đề quan hệ xác định (defining relative clauses)

Mệnh đề quan hệ xác định (defining relative clauses) là loại mệnh đề được sử dụng để xác định, bổ nghĩa cho danh từ đứng trước nó và đem đến ý nghĩa quan trọng trong câu. Thêm vào đó, nếu bỏ đi mệnh đề này đi thì câu sẽ trở nên tối nghĩa.

Trong đó, mệnh đề quan hệ xác định được dùng khi danh từ là loại không xác định và không có dấu phẩy ngăn cách nó với mệnh đề chính.

Ví dụ: 

• Do you remember the present which you gave me on the first date? (Bạn có nhớ món quà mà bạn đã tặng tôi vào ngày hẹn hò đầu tiên không?)

• The woman who made these cookies for our picnic is my mother. (Người phụ nữ đã làm những chiếc bánh quy này cho buổi picnic của chúng ta chỉ là mẹ tôi.)

2. Mệnh đề quan hệ không xác định (non – defining relative clauses)

Mệnh đề quan hệ không xác định (non – defining relative clauses) là loại mệnh đề có chức năng cung cấp thông tin thêm cho chủ ngữ. Khác với mệnh đề quan hệ xác định, nếu ta bỏ đi mệnh đề này thì câu vẫn có đầy đủ ý nghĩa.

Ngoài ra, giữa mệnh đề chính và mệnh đề quan hệ không xác định cần được ngăn cách với nhau bằng dấu “,”, đồng thời bạn không được sử dụng loại mệnh đề này với đại từ quan hệ that.

Ví dụ: 

• BTS, who is one of the most famous K-pop boy bands, is invited to the concert in Hanoi. (BTS, một trong những nhóm nhạc K-pop nam nổi tiếng nhất, được mời đến buổi hòa nhạc ở Hà Nội.)
• The animated movie Frozen, which we saw last week, became popular in my school  (Bộ phim hoạt hình Frozen mà chúng ta đã xem tuần trước đã trở nên nổi tiếng trong trường học của tôi..)

V. Cách rút gọn mệnh đề quan hệ (Relative Clause)

Để ngữ pháp tiếng Anh trở nên linh học, việc áp dụng công thức rút gọn mệnh đề quan hệ vào cấu trúc sẽ giúp nâng tầm bài viết cũng như bài nói tiếng Anh của các bạn học rất nhiều. Cùng TCE tìm hiểu cách rút gọn mệnh đề quan hệ nhé!

Cách rút gọn mệnh đề quan hệ

1. Trường hợp đại từ đóng vai trò là tân ngữ

Nếu mệnh đề quan hệ đóng vai trò là tân ngữ trong câu tiếng Anh, bạn có thể lược bỏ đại từ quan hệ, đồng thời nếu có giới từ trước đại từ quan hệ thì phải đảo giới từ ra cuối mệnh đề.

Ví dụ: 

• It is the best song that I have ever listened to. (Đây là bài hát hay nhất tôi từng được nghe.)

→ It is the best song I have ever listened to.

• I saw the girl whom most of the boys in our school liked. (Tôi đã nhìn thấy cô gái mà hầu hết các chàng trai trong trường chúng ta đều thích.)

→ I saw the girl most of the boys in our school liked.

2. Trường hợp đại từ đóng vai trò là chủ ngữ

Nếu mệnh đề quan hệ đóng vai trò là chủ ngữ trong câu tiếng Anh, bạn có thể rút gọn mệnh đề quan hệ theo 3 cách sau đây:

Ngoài ra, để hoàn thiện khả năng giao tiếp tiếng Anh và sử dụng ngữ pháp một cách linh hoạt trong mọi tình huống, việc làm chủ các cấu trúc khác cũng vô cùng quan trọng. Bên cạnh việc xây dựng câu phức với mệnh đề quan hệ, việc nắm vững Câu hỏi đuôi sẽ giúp bạn tạo ra những cuộc hội thoại tự nhiên và tương tác tốt hơn, đặc biệt khi muốn xác nhận thông tin hay tìm kiếm sự đồng tình.

VI. Lưu ý khi sử dụng mệnh đề quan hệ

Lưu ý khi sử dụng mệnh đề quan hệ

Khi áp dụng công thức mệnh đề quan hệ trong ngữ pháp tiếng Anh, các bạn học cần lưu ý một số điểm sau:

• Đối với các mệnh đề quan hệ có đại từ quan hệ là whom, which và sử dụng giới từ thì giới từ này có thể được đặt trước hoặc sau mệnh đề quan hệ.

Ví dụ: Mr. Giang is a kind lecturer. I did the graduation thesis with him.

→ Mr. Giang, with whom I did the graduation thesis, is a kind lecturer.

→ Mr. Giang, whom I did the graduation thesis with last year, is a kind lecturer. 

• “which” có thể thay cho cả mệnh đứng trước.

Ví dụ: She can’t travel with me next week. That makes me upset. 

→ She can’t travel with me next week, which makes me upset.

• Khi ở vị trí tân ngữ, “who” có thể thay cho “whom”.

Ví dụ: I’d like to chat with the boy who / whom I met by chance on Tinder.

• Các cụm từ chỉ số lượng như “some of”, “both of”, “all of”, “neither of”, “many of”, “none of”,… có thể được sử dụng ở trước whom, which, whose.

Ví dụ: She has three sisters. All of them are professors at my university.

→ She has three sisters, all of whom are professors at my university.

• Không dùng WHO, THAT sau giới từ.

Ví dụ: The village in that I was born is popular with foreign tourists.
→ The village in which/where I was born is popular with foreign tourists.

VII. Bài tập mệnh đề quan hệ kèm đáp án

Để không bị quên kiến thức và có thể thành thạo hơn trong việc sử dụng công thức mệnh đề quan hệ, các bạn hãy cùng TCE ôn lại phần lý thuyết phía trên qua các bài tập dưới đây nhé!

Bài 1: Chọn đáp án đúng điền vào chỗ trống của các câu sau.

1. Daisy is talking to the director _______ film smashed all box office records.

1. which B. whose C. that D. who

1. She bought all the decorations _______ are needed for the Christmas party.

1. which B. what C. those D. who

1. The kids, _______ parents are wise professors, receiving a lot of compliments at my school.

1. that B. whom C. whose D. their

1. Do you know the boy _______ we met by chance in the extra class?

1. which B. whose C. who is D. whom

1. The task which the teacher gave us yesterday _______ very easy to complete in a day.

1. is B. has been C. who is D. was

1. The girl _______ next to me kept talking about her hobbies, _______ really made me bored.

1. having stood / that B. standing / which
2. to stand / what D. standing / who

1. Was Marie Curie the first female chemist _______ a radioactive element?

1. discover B. discovering
2. to discover D. who was discover

1. This is the city in _______ my husband and I have lived for over 15 years.

1. which B. that C. whom D. where

1. My uncle, _______ everyone admires and wants an autograph, is a famous author.

1. where B. whom C. which D. whose

1. The old apartment _______ is behind my house is sold to someone else.

1. of which B. which C. whose D. whom

Đáp án: 

Bài 2: Bài tập rút gọn mệnh đề quan hệ: Viết lại câu 

1. The girl who is performing on stage won a talent competition last year.
2. The notebook which is on my table has a very complete record.
3. Two-way current, which was discovered by Nikola Tesla, became the starting point for modern electronic products today.
4. The student did not know how to do this experiment which was taught by the Chemist teacher last week.
5. The woman who lives next door to my aunt is a famous author.
6. All students who do not submit the assignment on time will fail this subject.

Đáp án: 

1. The girl performing on stage won a talent competition last year.
2. The notebook on my table has a very complete record.
3. Two-way current discovered by Nikola Tesla, became the starting point for modern electronic products today.
4. The student did not know how to do this experiment taught by the Chemist teacher last week.
5. The woman living next door to my aunt is a famous author.
6. All students not submitting the assignment on time will fail this subject.

Bài 3: Viết lại câu theo công thức mệnh đề quan hệ

1. My friend, Opal, is a DJ. He played music in the club near my house last night.

→ ____________________________________________________________________

1. Vincent Van Gogh was a Dutch renowned artist. His most famous painting is The Starry Night.

→ ____________________________________________________________________

1. TikTok has become popular with the gen-Z audiences. This makes it easier for content creators.

→ ____________________________________________________________________

1. Vaccines have helped fight the global Covid-19 pandemic. Vaccines were widely distributed around the world in early 2021.

→ ____________________________________________________________________

1. The series “Phineas and Ferb” ran for over 5 years. It is one of my favorite series during my childhood.

→ ____________________________________________________________________

1. Our galaxy is the Milky Way. It contains billions of stars, including the Earth.

→ ____________________________________________________________________

1. Badminton became an Olympic sport in 1992. It is played between two teams with a shuttlecock and a net.

→ ____________________________________________________________________

1. Landmark 81 attracts a lot of foreign tourists every year. It has been recognized as the tallest building in Vietnam.

→ ____________________________________________________________________

1. The blue whale is the largest animal. It can weigh up to 190 tons.

→ ____________________________________________________________________

1. Harry Potter was written by J. K. Rowling. Her real name was Joanne Rowling.

→ ____________________________________________________________________

Đáp án: 

1. My friend, Opal, who is a DJ, played music in the club near my house last night.
2. Vincent Van Gogh, whose most famous painting is The Starry Night, was a Dutch renowned artist.
3. TikTok has become popular with the gen-Z audiences, which makes it easier for content creators.
4. Vaccines, which were widely distributed around the world in early 2021, have helped fight the global Covid-19 pandemic.
5. The series “Phineas and Ferb”, which ran for over 5 years, is one of my favorite series during my childhood.
6. Our galaxy is the Milky Way, which contains billions of stars, including the Earth.
7. Badminton, which is played between two teams with a shuttlecock and a net, became an Olympic sport in 1992.
8. Landmark 81, which has been recognized as the tallest building in Vietnam, attracts a lot of foreign tourists every year.
9. The blue whale is the heaviest animal that can weigh up to 190 tons.
10. Harry Potter was written by J. K. Rowling, whose real name was Joanne Rowling.

Với bộ “cẩm nang” ôn tập chi tiết về lý thuyết và cách dùng mệnh đề quan hệ, hy vọng các bạn học viên có thể vận dụng kiểu cấu trúc này vào ngữ pháp tiếng Anh của mình một cách thật thành thạo, tự nhiên. 

Đồng thời đừng quên luyện tập và cải thiện các kỹ năng mỗi ngày bằng cách cập nhật những bài viết mới của TCE về ngữ pháp tiếng Anh trên website nhé!